Ulloriarsiorneq: Forskelle mellem versioner

Wikipedia-meersoq
Content deleted Content added
m r2.7.2) (Robot Ilassut: lij:Astronomia
Addbot (oqallinneq | tapikkat)
m Bot: Migrating 186 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q333 (translate me)
Linje 10: Linje 10:
{{Commonscat|Astronomy}}
{{Commonscat|Astronomy}}
[[Sumut atassuseq:Ullorissanik ilisimatusarneq]]
[[Sumut atassuseq:Ullorissanik ilisimatusarneq]]

[[af:Sterrekunde]]
[[als:Astronomie]]
[[am:ሥነ ፈለክ]]
[[an:Astronomía]]
[[ang:Tungolcræft]]
[[ar:علم الفلك]]
[[arc:ܡܡܠܠܘܬ ܟܘܟܒܐ]]
[[arz:فلك]]
[[ast:Astronomía]]
[[av:Астрономия]]
[[ay:Alaxpacha yänakata]]
[[az:Astronomiya]]
[[ba:Астрономия]]
[[bar:Astronomie]]
[[bat-smg:Astruonuomėjė]]
[[be:Астраномія]]
[[be-x-old:Астраномія]]
[[bg:Астрономия]]
[[bm:Dolokalan]]
[[bn:জ্যোতির্বিজ্ঞান]]
[[br:Steredoniezh]]
[[bs:Astronomija]]
[[ca:Astronomia]]
[[ceb:Astronomiya]]
[[ckb:گەردوونناسی]]
[[co:Astronomia]]
[[cs:Astronomie]]
[[csb:Astronomijô]]
[[cv:Астрономи]]
[[cy:Seryddiaeth]]
[[da:Astronomi]]
[[de:Astronomie]]
[[diq:Asmênşınasiye]]
[[dsb:Astronomija]]
[[dv:ފަލަކީ އިލްމު]]
[[el:Αστρονομία]]
[[eml:Astronomî]]
[[en:Astronomy]]
[[eo:Astronomio]]
[[es:Astronomía]]
[[et:Astronoomia]]
[[eu:Astronomia]]
[[ext:Astronomia]]
[[fa:اخترشناسی]]
[[fi:Tähtitiede]]
[[fiu-vro:Tähetiidüs]]
[[fo:Stjørnufrøði]]
[[fr:Astronomie]]
[[frp:Astronomia]]
[[frr:Stäärkunde]]
[[fur:Astronomie]]
[[fy:Stjerrekunde]]
[[ga:Réalteolaíocht]]
[[gan:天文學]]
[[gd:Reul-eòlas]]
[[gl:Astronomía]]
[[gn:Mbyjakuaa]]
[[gu:ખગોળશાસ્ત્ર]]
[[gv:Rollageydys]]
[[hak:Thiên-vùn-ho̍k]]
[[haw:Kilo hōkū]]
[[he:אסטרונומיה]]
[[hi:खगोल शास्त्र]]
[[hif:Taara vigyan]]
[[hr:Astronomija]]
[[ht:Astwonomi]]
[[hu:Csillagászat]]
[[hy:Աստղագիտություն]]
[[ia:Astronomia]]
[[id:Astronomi]]
[[ie:Astronomie]]
[[ilo:Astronomia]]
[[io:Astronomio]]
[[is:Stjörnufræði]]
[[it:Astronomia]]
[[iu:ᓯᓚᓯᐅᕐᓂᖅ]]
[[ja:天文学]]
[[jbo:kesyske]]
[[jv:Astronomi]]
[[ka:ასტრონომია]]
[[kk:Астрономия]]
[[kn:ಖಗೋಳಶಾಸ್ತ್ರ]]
[[ko:천문학]]
[[krc:Астрономия]]
[[ku:Stêrnasî]]
[[kw:Astronymyl]]
[[ky:Астрономия]]
[[la:Astronomia]]
[[lad:Astronomiya]]
[[lb:Astronomie]]
[[lbe:ЦIурттал элму]]
[[lez:Астрономия]]
[[li:Starekunde]]
[[lij:Astronomia]]
[[lmo:Astronomia]]
[[ln:Mambí ma nzɔ́tɔ]]
[[lo:ດາຣາສາດ]]
[[lt:Astronomija]]
[[lv:Astronomija]]
[[map-bms:Astronomi]]
[[mg:Hainkintana]]
[[mk:Астрономија]]
[[ml:ജ്യോതിഃശാസ്ത്രം]]
[[mn:Одон орон]]
[[mr:खगोलशास्त्र]]
[[ms:Astronomi]]
[[mt:Astronomija]]
[[mwl:Astronomie]]
[[my:နက္ခတ္တဗေဒ]]
[[nah:Ilhuicamatiliztli]]
[[nap:Astronumia]]
[[nds:Astronomie]]
[[nds-nl:Steernskunde]]
[[ne:ज्योतिष]]
[[new:खगोलशास्त्र]]
[[nl:Astronomie]]
[[nn:Astronomi]]
[[no:Astronomi]]
[[nov:Astronomia]]
[[nrm:Astrononmie]]
[[nso:Thutanaledi]]
[[oc:Astronomia]]
[[pa:ਤਾਰਾ ਵਿਗਿਆਨ]]
[[pam:Astronomia]]
[[pcd:Astronomie]]
[[pl:Astronomia]]
[[pnb:تارہ پڑھت]]
[[ps:ستورپوهنه]]
[[pt:Astronomia]]
[[qu:Quyllur yachay]]
[[rm:Astronomia]]
[[rmy:Chexanipen]]
[[ro:Astronomie]]
[[ru:Астрономия]]
[[rue:Астрономія]]
[[sa:ज्योतिश्शास्त्रम्]]
[[sah:Астрономия]]
[[sc:Astronomia]]
[[scn:Astronumìa]]
[[sco:Astronomy]]
[[sg:Sêndâtongo]]
[[sh:Astronomija]]
[[si:තාරකා විද්‍යාව]]
[[simple:Astronomy]]
[[sk:Astronómia]]
[[sl:Astronomija]]
[[sm:Astronomy]]
[[sn:Zvechadenga]]
[[so:Xiddigis]]
[[sq:Astronomia]]
[[sr:Астрономија]]
[[stq:Stiernkunde af Astronomie]]
[[su:Astronomi]]
[[sv:Astronomi]]
[[sw:Astronomia]]
[[szl:Astrůnůmijo]]
[[ta:வானியல்]]
[[te:ఖగోళ శాస్త్రము]]
[[tet:Astronomia]]
[[tg:Астрономия]]
[[th:ดาราศาสตร์]]
[[ti:አስትሮኖሚ]]
[[tk:Astronomiýa]]
[[tl:Astronomiya]]
[[tpi:Estronomi]]
[[tr:Astronomi]]
[[tt:Астрономия]]
[[ug:ئاسترونومىيە]]
[[uk:Астрономія]]
[[ur:فلکیات]]
[[uz:Astronomiya]]
[[vec:Astronomia]]
[[vi:Thiên văn học]]
[[vls:Astronomie]]
[[vo:Stelav]]
[[wa:Astronomeye]]
[[war:Astronomiya]]
[[wo:Saytubiddiw]]
[[xh:IAstronomi]]
[[xmf:ასტრონომია]]
[[yi:אסטראנאמיע]]
[[yo:Ìtòràwọ̀]]
[[zea:Staerrekunde]]
[[zh:天文學]]
[[zh-min-nan:Thian-bûn-ha̍k]]
[[zh-yue:天文]]

Taamaannera 8. Mar 2013, 00:32-meersoq

Ulloriarsiorneq (qallunaatut: Astronomi, grækerit oqaasianeersoq: αστρονομία = άστρον + νόμος, nutsivillugu "ullorissat inatsisaat") pinngortitamik ilisimatusarneruvoq, qilammi pineqartunik ilinniagaqarneq, soorlu; ullorissanik, ulloriaq pamiulinnik, pujorujunnik, ulloriaqarneruffiit ulloriaqarfiillu ilisimatusarfiullutik. Pisartullu nunarsuatta silaannaqarfiata silataaneersunik pisunt ilisimatusarfiullutik, soorlu silaannarsuup tunuliaqutaata qinngorneranik misissuineq. Ineriartornera, pinngorsimanera, uumaattulerinertaa, silasiornertaa qilammilu pineqartut ingerlarngi sammineqarput, aammattaaq silaannarsuup ilusilersoriaasaa ineriartorneralu sammineqarlutik.

Ulloriarsiorneq ilisimatusarnerni pisoqaanersat ilagaat. Oqaluttuarisaaneqanngikkallarmat piorsarsimasut ulloriarsiornermi atortarsimasaat nassaassaapput, soorlu Igitsinimiut sanaarsui aamma Stonehenge, aammattaaq atugartuusut siusissut soorlu Babylonermiut, Grækerit, Kiinamiut Indiamiullu tulleriaalluakkamik qilammik alapernaattarsimapput. Kisiannili ulloriarsiuutit nassaarineqarnera pisariaqarsimavoq aattaat nutaajusumik ilisimatusarnertut taaneqarsinnaalersimanera. Oqaluttuarisaanermi, ulloriarsiornermi suleriaatsit assigiinngisaartuupput soorlu ulloriarsiornermi uuttuineq, qilammi sumeersusersuineq, alapernaalluni ulloriarsiorneq, ullorsiutilerionermi allaallu ullorissat atorlugit upperisarsiorneq, kisiat suliffimmik ilinniarsimasutut ulloriarsiorneq ullutsinni pinngorsimasulerisutut ullorisarsiortutut oqaaseq isumaqatigivaa.

1900'kkut ingerlaneranni, ilinniarsimasutut ulloriarsiorneq marlunngorluni avippoq, siullertut alapernaannermik aappaattullu isumasiornermi. Alapernaalluni ulloriarsiorneq paasisanik qilammi pisunik alapernaalluni pisoqartarpoq, taakkulu paasisat misissoqqissarneqartarput pinngorsimasulerinermi tunngaviusut najoqqutaralugit. Isumasiorluni ulloriarsiorneq qarasaasiatigut aamattaaq ilusinik misissueqqisaarluni qilammi pisut issusersorneqartarput. Suleriaatsit taakku marluk imminnut tunniussaqartarput, isumasiornermi ulloriarsiornerup alapernaannermi inernerit imaluunnit paasiat nassuiarneqqarniarsarisarput, alapernaannerlu atorlugu isumasiornermi inernerit uppernarsaatigineqartarput.

Ulloriarsiortut inuinnaat ulloriarsiornerat ikiorsiullugu kingoraakkat pingaarutillit nassaarineqartarput. Ulloriarsiornerlu ilisimatusarneruvoq suli inuinnaat toqqaannartumik suli tunniussaqafigisinnaasaat, ingammik pisut saneqqutiinnartut kingoraarnerannik.

Qangarsuaq ulloriarsiorneq ullorissat atorlugit upperisarsiornermut paarlaanneqassanngilaq, upperisaq isumaqarpoq inuit naapitaat ullorissat inissisimanerisa arlaatigut sunniuteqarfigigaat. Pineqartorlu tassunga arlaannik tassunga attuumassuteqaraluartoq naggueqarfeqatigiikkaluartullu suleriaasiat allaanerulluinnarpoq.

Wikimedia Commons assinik nipinilluunniit peqarpoq, uunga tunngasunik: